Sejm 4 kwietnia 2026 r. przyjął długo zapowiadaną reformę składki zdrowotnej, która od 1 stycznia 2026 roku ma znacząco zmienić sposób jej rozliczania dla przedsiębiorców.
1. Nowy system obliczania składki zdrowotnej:
- Dla przedsiębiorców rozliczających się podatkiem dochodowym (ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych – tzw. skala podatkowa/podatek liniowy):
- 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia (stała składka) do poziomu 1,5 × przeciętnego wynagrodzenia
- dodatkowo 4,9% od nadwyżki dochodu powyżej 1,5 × przeciętnego wynagrodzenia
- oznacza to wprowadzenie progresji oskładkowania w przypadku składki zdrowotnej (rozwiązanie podobne jak w klasycznym podatku dochodowym)
- Dla ryczałtowców (ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne):
- 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia
- 3,5% od nadwyżki przychodu powyżej 3 × przeciętnego wynagrodzenia
- również tutaj występuje progresja oskładkowania
- Dla kart podatkowych (ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne):
- Stała składka 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia
- Dla osób współpracujących z przedsiębiorcami:
-
- 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia
2. Likwidacja odliczeń składki od podatku
- Zniesienie możliwości odliczania składki zdrowotnej od:
- Podatku liniowego (obecnie do 11.600 zł rocznie),
- Ryczałtu (obecnie 50% składki odliczane od przychodu),
- Karty podatkowej (obecnie 19% składki odliczane od podatku).
3. Prowadzenie rozliczeń
- Roczne rozliczenie składki z możliwością zwrotu nadpłaty lub dopłaty różnicy.
- Dla przedsiębiorców nie raportujących wysokości należnej składki ZUS będzie mógł ją naliczyć od 150% minimalnego wynagrodzenia .
5. Skutki zmiany składki zdrowotnej deklarowane w uzasadnieniu do projektu ustawy
- Szacowany koszt dla budżetu: -4,626 mld zł w 2026 r.
- Obniżenie kosztów dla 2,44 mln osób przy wzroście obciążeń dla 130,5 tys. osób.
- Uproszczenie systemu i zmniejszenie obciążeń administracyjnych
6. Termin wejścia w życie
- Wejście w życie: 1 stycznia 2026 r. (z wyjątkiem likwidacji odliczeń, które obowiązują od dnia ogłoszenia ustawy).
- Do 31 grudnia 2025 r. stosuje się dotychczasowe zasady odliczeń.
Autor: Zespół Biura Podatkowego LEX Krzysztof Flis