Spółka akcyjna to jedna z bardziej rozbudowanych form prawnych działalności gospodarczej w Polsce, przeznaczona głównie dla większych przedsiębiorstw oraz tych, które planują pozyskiwać kapitał poprzez emisję akcji. Jest to forma prawna, która oferuje zarówno szerokie możliwości finansowania, jak i zaawansowane struktury zarządzania.
Wspólnicy spółki akcyjnej (akcjonariusze) odpowiadają za zobowiązania spółki wyłącznie do wysokości wniesionych przez siebie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego. Oznacza to, że ich odpowiedzialność finansowa ogranicza się do wartości posiadanych akcji, a ich majątek osobisty jest chroniony przed roszczeniami wierzycieli spółki.
Minimalny kapitał zakładowy spółki akcyjnej wynosi 100 000 zł. Kapitał ten jest podzielony na akcje, które mogą mieć różną wartość nominalną. Akcje mogą być objęte w drodze wniesienia wkładów pieniężnych lub aportów (rzeczy, prawa majątkowe). Spółka akcyjna może emitować różne rodzaje akcji, w tym akcje zwykłe i uprzywilejowane, co pozwala na elastyczne zarządzanie kapitałem i strukturą właścicielską.
Spółka akcyjna jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Standardowa stawka CIT wynosi 19%, ale dla małych podatników, czyli tych, których roczne przychody nie przekraczają określonego progu (aktualnie 2 000 000 euro), możliwa jest obniżona stawka 9%. Po stronie akcjonariuszy otrzymujących dywidendę występuje do zapłaty PIT wg. stawki 19%.
Spółka akcyjna może skorzystać z estońskiego CIT. Estoński CIT pozwala na odroczenie płatności podatku dochodowego do momentu wypłaty zysków. W praktyce oznacza to, że spółka nie płaci bieżącego podatku dochodowego, jeśli zyski są reinwestowane w rozwój firmy.
Akcjonariusze, którzy pełnią funkcje zarządcze i pobierają wynagrodzenie, podlegają obowiązkowi odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne (ZUS). Akcjonariusze, którzy nie pełnią funkcji zarządczych i nie pobierają wynagrodzenia, nie muszą płacić składek ZUS od dochodów z tytułu posiadania akcji, chyba że są również zatrudnieni w spółce lub prowadzą dodatkową działalność gospodarczą.
Spółka akcyjna jest często wybierana przez większe przedsiębiorstwa oraz te, które planują pozyskiwać kapitał od inwestorów zewnętrznych, poprzez emisję akcji na giełdzie lub w ramach prywatnych emisji. Jest to forma prawna, która umożliwia elastyczne pozyskiwanie kapitału oraz posiada zaawansowane struktury zarządzania, co czyni ją odpowiednią dla dużych organizacji oraz przedsięwzięć o złożonej strukturze.
Posiadając status spółki akcyjnej, przedsiębiorstwo może łatwiej pozyskiwać środki na rozwój, poprzez publiczną emisję akcji oraz dzięki elastyczności w zakresie zarządzania i kontroli. Jest to forma, która sprzyja większym inwestycjom oraz rozwojowi działalności w skali międzynarodowej.