Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) jest jedną z najpopularniejszych form prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, szczególnie w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw. Spółka ta jest formą prawną, oferującą elastyczność, ograniczoną odpowiedzialność wspólników oraz stosunkowo łatwe zarządzanie.
W spółce z o.o. wspólnicy (udziałowcy) odpowiadają za zobowiązania spółki wyłącznie do wysokości wniesionych przez siebie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego. Oznacza to, że ich majątek osobisty jest chroniony przed roszczeniami wierzycieli spółki. Taka konstrukcja prawna czyni spółkę z o.o. atrakcyjną formą działalności dla osób chcących zminimalizować ryzyko finansowe związane z prowadzeniem firmy.
Minimalny kapitał zakładowy spółki z o.o. wynosi 5 000 zł. Może on być wniesiony zarówno w formie pieniężnej, jak i aportu (rzeczy, praw majątkowych). Udziały w kapitale zakładowym mogą mieć różną wartość nominalną, a wspólnicy mogą obejmować udziały w różnej wysokości. Kapitał zakładowy pełni funkcję gwarancyjną wobec wierzycieli spółki, choć w praktyce często jest stosunkowo niski.
Spółka z o.o. jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT), a dywidendy wypłacane udziałowcon podalegają opodatkowaniu PIT Standardowa stawka CIT wynosi 19%, ale istnieje możliwość skorzystania z obniżonej stawki 9% dla małych podatników, czyli podmiotów, których roczne przychody nie przekraczają określonego progu (aktualnie 2 000 000 euro). Stawka PIT od wypłaty dywidendy wynosi 19%.
Spółka z o.o. po spełnieniu warunków określonych w ustawie może skorzystać z opodatkowania dochodów estońskim CIT-em. Polega on na tym, że podatek dochodowy jest odroczony do momentu wypłaty zysków ze spółki, co oznacza, że jeśli zyski są reinwestowane, spółka nie płaci bieżącego podatku dochodowego.
Spółka z o.o. ma obowiązek prowadzenia pełnej księgowości, co oznacza szczegółową ewidencję wszystkich operacji gospodarczych, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. Księgowość obejmuje prowadzenie ksiąg rachunkowych, sporządzanie bilansu, rachunku zysków i strat, sprawozdań finansowych. Prowadzenie pełnej księgowości pozwala na dokładne monitorowanie sytuacji finansowej spółki oraz spełnianie wymogów raportowania podatkowego i finansowego.
Wspólnicy spółki z o.o., którzy pełnią funkcje zarządcze i pobierają wynagrodzenie, mogą podlegać obowiązkowi odprowadzania składek ZUS na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. W zależności od formy zatrudnienia (np. umowa o pracę, kontrakt menedżerski), składki te mogą być obliczane na różnych zasadach.
Jeśli wspólnik nie pełni funkcji zarządczej i nie pobiera wynagrodzenia, nie podlega obowiązkowi opłacania składek ZUS od dochodów z tytułu posiadania udziałów w spółce.
Spółka z o.o. jest często wybierana przez przedsiębiorców ze względu na jej elastyczność i stosunkowo prostą strukturę zarządzania. Chroni wspólników przed ryzykiem utraty majątku osobistego, co jest istotne szczególnie w przypadku działalności obarczonych większym ryzykiem finansowym. Możliwość skorzystania z estońskiego CIT czyni tę formę prawną jeszcze bardziej atrakcyjną dla firm, które planują reinwestować swoje zyski.
Spółka z o.o. jest również chętnie wybierana przez firmy rodzinne oraz przez inwestorów, którzy chcą oddzielić majątek osobisty od majątku firmy. Dzięki możliwości emitowania udziałów, spółka z o.o. może łatwo pozyskiwać dodatkowy kapitał na rozwój działalności.